Gündemde olan bir konuyla ilgili sizleri de bilgilendirmek istedik. Zeytinyağı fiyatlarında artış nedeniyle daha uygun fiyatlı satılan zeytin pirina yağının bir “zeytinyağı” algısı yaratması ve insan sağlığını tehdit eden maddelerin içeriğinde yer alması nedeniyle tartışmaya açıldı.
Eski Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşarı, 23. Dönem Hatay Milletvekili ve Çevre Danışmanı olan Prof. Dr. Mustafa Öztürk’ün Twitter’da yayınladığı tweetleri sizler için soru-cevap şeklinde hazırladık.
Pirina nedir?
Zeytinyağı üretiminde zeytinlerin sıkılmasından sonra arta kalan çekirdek, kabuk ve posa pirina atığını oluşturmaktadır.
Pirina yağını gıda sanayiinde ve yemeklik olarak kullanmak isteyen ülkeler, pirina yağının rafinasyonu ve analitik özellikleri, kalite kriterleri, sterol kompozisyonu ve eritrodiol + uvaol miktarlarının standarttaki sınırlarını belirtilmişlerdir.
Pirina hangi alanlarda kullanılır?
- Kimyasal yolla (hekzan ile) çıkarılır, sabun ve kozmetik üretiminde kullanılır.
- Yakıt veya gübre veya hayvan yemi olarak kullanılır.
- Pelet ve briket yapmak için kullanılabilir.
Pirina; - toprak iyileştici
- toprağın karbon oranını artırıcı
- toprağı karbon yutak alanı haline dönüştürücü
- toprağın su tutma kapasitesini artırıcı
önemli bir kompost hammaddesidir.
Doğru yönetilirse önemli bir yenilebilir enerji kaynağıdır.
Prina yağı hangi ülkelerde yasaklandı?
Pirina yağı, Gıda Standartları Ajansı’nın 6 Temmuz’da İspanyol pirina yağını İngiltere pazarından çekme yönündeki daha önceki eyleminin ardından geldi.
İspanyol hükümeti, yüksek düzeyde polisiklik aromatik hidrokarbon (PAH) bulduktan sonra pirina yağı yasakladı.
Pirina zeytinyağı, özellikle benzopiren olmak üzere PAH’ların varlığı nedeniyle Yeni Zelanda ve Almanya’da da yasaklandı.
Pirina yağı, İtalya’da da yasaklandı.
İran’da ve Dubai’de de zeytin pirina yağı yasaklandı. 2001 yılında ise Suudi Arabistan, Pirinadan Yapılan Zeytinyağı İthalatını Yasakladı. Yıl 2001,
Pirina yağı kullanacaksak nelere dikkat etmeliyiz?
- Çok riski olan ve birçok ülke tarafından yasaklanan pirina yağlarının içerikleri kamuoyu ile paylaşılmalı.
- Marketler içeriği kamuoyu ile paylaşılmayan pirina yağlarını satmamalılar.
- Belirlenen sınır değerlerde olup olmadığı denetlenmeli.
Pirina yağının ne gibi bir zararı var?
Pirina yağında kilogram başına 2 mikrogramdan daha az alfa benzo(a)piren (BaP) içermelidir.
Aksi kanser yapıcı Benzo (a) Piren, insan sağlılığı için çok risklidir.
Yemek pişirmek için pirina yağı kullanılır mı?
Yemek pişirmek için sadece sızma/natural zeytinyağı kullanın. Çünkü pirina zeytinyağı hekzan ile kimyasal olarak ekstrakte edildikten sonra EVO ile karıştırılır. Benzo (a) pren orta ve uzun vadede kanser etkisi göstermektedir. Pirina yağındaki Benzo (a) Pren, pirinanın kimyasal hekzan ile ekstraksiyon sürecinin bir sonucu oluşur.
